برای تولید محصولات سالم و ایمن به منابع پایه (خاک، آب و هوا) سالم همراه با مدیریت درست با استفاده از نهاده های سالم و ایمن نیاز است. خدشه به هر یک از این عوامل و به تبع آن ایمنی غذا باعث بروز مشکلات در سلامتی مصرفکنندگان و پایداری میشود از این رو آلودگی را بایستی در سیستم آب، هوا و خاک و با دید همه جانبه نگریست. پیش بینی آلودگی منابع خاک و پالایش آن ها نیازمند درکی درست از فرآیندهای کنترلکننده سرنوشت آلایندهها در محیط خاک و پویایی آلایندهها در خاک میباشد. در رابطه با عناصر و ترکیبات آلاینده اولاً به دلیل غلظتهای کم، ثانیاً اثرات متقابل وسیعتر با سایر عناصر و ثالثاً به دلیل حساسیتهای دستگاههای اندازهگیری، دقت در نتایج بسیار دارای اهمیت است. بررسی گزارش مطالعات انجام گرفته توسط برخی مجموعههای تحقیقاتی و پژوهشی تناقضهایی را در نتایج و تفاسیر نشان میدهد. بررسی دقیقتر روشهای نمونهبرداری، آمادهسازی، استخراج و اندازهگیریهای دستگاهی و نحوه بیان نتایج نشان میدهد در بسیاری از موارد شرایط استاندارد و اصول کار علمی برای حصول نتیجه قابل اطمینان رعایت نگردیده است. آنچه میتوان ذکر کرد، آن است که آلودگی به عناصرسنگین موضوعی با گسترش کشوری نبوده بلکه با توجه به تشکیلات زمینشناسی و یا منابع آلاینده، آلودگی خاک به صورت موضعی و لکهای وجود دارد که نیازمند شناسایی و پهنهبندی آن ها در مقیاس مدیریت پذیر میباشد.
افزون بر کیفیت منابع خاک، کشاورزی میتواند نقش قابل تأملی را بر کیفیت منابع آب داشته باشد. آلودگی منابع آب به ویژه آب آشامیدنی از جمله دغدغههای امروزین بشر است و بخش کشاورزی به عنوان یکی از عوامل آلاینده آن به شمار میرود. البته نبایستی فراموش کرد که خود بخش کشاورزی خود نیز به عنوان یک قربانی در استفاده از فاضلاب ها و آب های آلوده میباشد که از طریق گیاه، سلامت مصرفکننده را به خطر انداخته و یا در اثر تماس به خود کشاورزان نیز آسیب میرساند. با توجه به آن چه گفته شد این برنامه در محورهای زیر انجام خواهد گرفت.
اهداف کاربردی برنامه
- شناسایی و تعیین پهنه های خاک های آلوده به فلزات سنگین برای تغییر در الگوی کشت و پاکسازی احتمالی آن ها
- امکان سنجی استفاده پایدار از پساب فاضلاب شهری در اراضی کشاورزی با توجه به ویژگی های منابع خاک و آب
- شناسایی مخاطره استفاده از نهاده های با احتمال آلایند بالا در کشاورزی
تعداد طرح و پروژه های تحقیقاتی
- تعداد طرح: 6
- تعداد پروژه: 22
-